25 Şubat 2010 Perşembe

Gıda Nasıl Muhafaza Edilir?

Kural olarak ticari amaçla tüketiciye sunulan her gıda sağlıklıdır.
Gıdaları fiziksel, kimyasal, biyolojik etkilerin zararlı olanlarından korumak için alınması gereken tedbirlerin başında, usulüne uygun muhafaza gelir.Soğutma ve donmuş muhafaza odalarında, vitrinlerinde soğutma tesisatı tekniğine uygun olarak düzenlenmeli, ayarlanmalıdır. Temizliğin, ulaşımın rahat yapılabilir olması sağlanmalıdır.
Sağlıklı muhafaza, muhafazaya alınan gıdanın, muhafazanın sonuna kadar tabii rengini ve görünümünü, koruyan muhafazadır. Renk değişiklikleri muhafaza yöntemindeki hatalardan kaynaklanır.
Taze sağlıklı gıdaların tabii yapılarının değişmeden, dayanma süreleri cinslerine göre değişmekle beraber;
-Güneş görmeyen serin bir yerde (10-12 ) derece arasında 12- 24 saattir.-Soğuk muhafaza ortamlarında (-1 , +4 ) derece arasında 5-10 gündür.
-Donmuş muhafaza ortamında (-16 -18 ) derece arasında 3 - 6 ay arasındadır. Daha uzun süreli muhafazalarda sağlık, teknik, ekonomik yönden riskler oluşur.
Isıl işlem görmüş bazı gıdalar(Şarküteri ürünleri, konserveler vb.) soğuk muhafaza ortamında, oda ısısında uzun süre kalabilmekte olup risk oluşmamaktadır. Gıdanın içindeki katkı maddeleri ve ambalaj şekli önemli rol oynamaktadır.
Gıdaların, ışınlanması veya gıda gazları ile dayanma süreleri uzatılabilmektedir.
Kuru gıdalar serin, rutubetsiz, güneş görmeyen ortamlarda muhafaza edilmelidir.
Soğutma ve donmuş muhafaza odalarında bulunan gıdaların hangisi daha önce muhafaza odasına alınmışsa veya son kullanım sürelerine yakın tarihte olan gıdalar ilk önce tüketime verilmelidir.
Ticari amaçlı ambalajlanmış ürünlerde etiket üzerinde muhafaza süresini belirten tarihler ve muhafaza ısısını bildiren rakamlar vardır. Bu üretici firmanın garanti belgesi anlamına gelir.
Sağlıklı bir gıda, sağlıklı olmayan bir ortamda, bozuk bir gıda yanında bulunursa gıdanın normal dayanma süresi kısalır. Bozuk gıdaların muhafazaya alınmaması gerekir.
Ayrı gıdalar(pişmiş, pişmemiş, et, meyve, sebze) Aynı ortam içerisinde muhafaza edilmemeli, muhafaza edilecekse, birbirine temas etmemeleri, sağlıklı ambalaj(sızıntı yapmayan, delinmemiş, bombaj yapmamış, şişmemiş) içinde olmaları sağlanmalıdır.
Gıdaların Buzdolapları ve Derin Dondurucularda Muhafazası
-Genel olarak, gıdaların besin değerlerinin tamamına yakınından yararlanabilmek için, onların taze iken 1-2 gün içerisinde tüketilmesi gerekir.
- Gıdaların buzdolaplarının soğuk muhafaza bölümünde (+2 C0 de ) uzun süre (6-7 gün) bekletilmeleri sonucu, besin değerlerinde önemli derecede düşüşler, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik açıdan renk değişikliği, kuruma, yapışkanlaşma, küflenme gibi menfi yönde değişmeler olur.n
- Buzdolabınızda 1-2 gün içerisinde, tüketeceğiniz gıdaların haricindekileri buzdolabınızın donmuş muhafaza bölümüne veya derin dondurucunuza, birer kullanımlık olacak şekilde ambalajlı olarak almanız gerekir.
-Derin dondurucuda muhafaza edilen gıdaların besin değerlerindeki kayıp, soğuk muhafazadakine göre daha az olup, dayanma süreleri uzamaktadır.
- Peynir, sucuk, salam, sosis, süt, yoğurt, yumurta gibi bazı gıdaların kaliteyi menfi yönde etkileyeceğinden donmuş muhafazada değil, soğuk muhafaza ortamında muhafaza edilmelidir.
- Buzdolabındaki gıdalar ambalajlı olarak muhafaza edilmelidir. Aksi takdirde buzdolabındaki diğer gıdaların kokusu birbirine geçer. Gıdaların aroması bozulur, mikrop varsa bir gıdadan diğerine bulaşır.
- Değişik zamanlarda satın aldığınız, -birbirinin aynı olan gıda maddelerini tüketirken, önce ilk satın aldığınızı,son kullanma tarihinin yakın olanı ile yeteri derecede soğutulamayanı tüketiniz.
- Buzdolabı ve derin dondurucularınızın duruma göre haftada, ayda bir temizliğini yapmanız, dolap içi ısılarını sık sık kontrol etmeniz gerekir. Dolap içi ısıları soğuk muhafazada 0 C0 ile +4 C0 arasında, donmuş muhafazada ise - 18 C0 de olmalıdır.